Wyposażenie domowego warsztatu
W tym odcinku pokażę wam, co powinno się znaleźć w podstawowym zestawie narzędzi, który pozwoli w domowym zaciszu zadbać o rower, przy okazji nie rujnując budżetu. Podpowiem, na co warto zwrócić uwagę przy doborze konkretnych narzędzi i które z nich zabrać ze sobą do plecaka.
Tekst: Mateusz Tymoszyk Zdjęcia: Hanna Tomasiewicz
Najważniejszym kryterium przy doborze narzędzi jest jakość. Materiał, z jakiego są wykonane, musi być odpowiednio twardy, by nie obrabiał się w czasie pracy – im mniejsza powierzchnia styku narzędzia i większa siła, tym bardziej rośnie znaczenie jakości. Kupując narzędzia, zacznijcie od postaw – dobrego zestawu kluczy imbusowych, porządnych łyżek do opon, dobrej jakości pompki stacjonarnej i stojaka pod tylny trójkąt. Dzięki nim będziecie mogli (razem ze mną) dokonać wszystkich czynności przewidzianych na najbliższe miesiące w dziale Warsztat. Poniżej znajdziecie przegląd podstawowego zestawu narzędziowego z moimi uwagami, na co zwrócić uwagę przy zakupie. Wybrany przeze mnie zestaw celowo nie zawiera specjalistycznych i drogich narzędzi, jak frezy, prasy czy gwintowniki. Ich zakup, jeśli zamierzamy ich użyć raz do roku, jest nieopłacalny – taniej i pewniej jest oddać rower w ręce dobrego mechanika.
Imbusowe gwiazdki
To najbardziej uniwersalne narzędzia w warsztacie rowerowym (oczywiście zaraz po młotku). Pogrupowane w dwie trójki (kolejno rozmiarami 2, 2.5, 3 i 4, 5, 6), pozwalają wyregulować praktycznie cały rower przy pomocy dwóch narzędzi. Ich specyficzny kształt pomaga uzyskać odpowiednią siłę dokręcenia i zapewnia spory zasięg końcówek imbusowych. Gdy raz spróbujecie z nimi popracować, nie będziecie chcieli ich oddać.
Zestaw imbusów w kształcie dużej litery T
Jest podstawą każdego porządnego zestawu narzędzi rowerowych. Długa końcówka pomaga dotrzeć do ukrytych zakamarków, a gdy za nią chwycimy, uzyskujemy dużą dźwignię, ułatwiającą mocne dokręcenie śrub.
Łyżki do opon i pompka
Łyżki do opon to jeden z najważniejszych elementów wyposażenia warsztatu rowerowego. Znacząco ułatwiają wymianę ogumienia. Dobrze gdy mają metalowy rdzeń, który zabezpiecza je przed zniszczeniem w kontakcie z ciasno spasowanym, drucianym potworem z Dalekiego Wschodu.
Pompka stacjonarna nie jest niezbędna w domowym warsztacie, ale znacząco przyspiesza pompowanie koła. Warto wybrać model wyposażony w manometr mierzący ciśnienie powietrza oraz wykonany z porządnych materiałów, by przez długi czas użytkownik nie miał problemów ze szczelnością pompki.
klucz do kominów
Większość ludzi nigdy nie słyszała o istnieniu kluczyka do kominów. Zwykle jego rolę pełnił w miarę szeroki śrubokręt, a efektem były pokaleczone ręce. Dedykowany klucz ma formę zagiętej na końcach blaszki z języczkiem centrującym go na kominie. Nie jest to narzędzie pierwszej potrzeby, ale znacznie ułatwia odkręcenie, często zapieczonych, kominów.
Przymiar do łańcucha
Posiadanie przymiaru do łańcucha nie jest konieczne, ale jeśli stosujemy zasadę jazdy na trzech łańcuchach, powinniśmy pomyśleć o jego zakupie. W prosty sposób mierzy on stopień wydłużenia łańcucha, a ściągawka na jednym z boków nie pozostawia złudzeń co do stopnia jego zużycia. Przydatny gadżet.
klucz do suportu
Kupując klucz do suportu Hollowtech II, warto wybrać model wyposażony w kluczyk do plastikowej śruby kontrującej. Najlepiej sprawdzają się płaskie modele kluczy – minimalizują ryzyko uszkodzenia gwintu w mufie suportu przy pośpiesznym wkręcaniu misek „grzechotką”.
Klucze do innych typów suportów
Kupując wszelkiego rodzaju klucze dedykowane konkretnym systemom, warto wybierać te z możliwością zamocowania do różnych narzędzi. Przykładem może być klucz do suportu na kwadrat, który posiada karby na zwykły klucz oraz mocowanie pod tzw. grzechotkę.
skuwacz
W kwestii zakupu skuwacza podstawowa zasada jest jedna: kupuj najdroższy, na jaki cię stać. Skuwacze muszą sprostać ogromnym siłom towarzyszącym zakuwaniu łańcucha oraz pomimo wielu cykli pracy zachowywać odpowiednią geometrię. Tanie skuwacze to zwykle awaryjne, mało dokładne, niewarte nawet swojej niskiej ceny badziewia.
Bacik i klucz do kasety
Bacik i klucz do kasety podczas zakupu traktujemy jako jedną całość. Jedno bez drugiego nie ma racji bytu. Tutaj szczególnie trzeba zwracać uwagę na materiał, z jakiego wykonane są narzędzia oraz ich sztywność. Moment dokręcenia nakrętki kasety to 40 Nm, a więc spora siła, której tanie i kiepskie klucze mogą nie wytrzymać. Przy wyborze klucza warto zakupić ten z karbem pod klucz płaski – daje to więcej możliwości w razie ewentualnego zapieczenia się nakrętki kasety. Jeśli wybierzemy dobrej jakości klucz do kasety i bacik, będą one nam służyć latami – nie mają części ruchomych, a więc nie ma się w nich co zepsuć.
klucze Torx
Śruby Torx, zwłaszcza małe rozmiary, wymagają dobrej jakości kluczy. Ich skomplikowany kształt sprawia, że łatwo je uszkodzić, dlatego ważne jest, aby były wykonane z twardej stali. Ten typ śrub spotkamy już nie tylko w tarczach hamulcowych, ale i w klamkach czy kominach mocujących koronki do korby. Dobrym rozwiązaniem jest umieszczenie ich w jednym poręcznym scyzoryku, który po złożeniu zajmuje mało miejsca i można zabrać go ze sobą do plecaka.
młotek
Pomimo coraz bardziej anorektycznego wyglądu rowerów, dobry mechanik wie, kiedy może sobie pomóc młotkiem. Najlepiej sprawdza się model z dwiema głowicami – metalową i z tworzywa sztucznego. Pozwala on na operowanie na pasowanych lub malowanych częściach bez uszczerbku dla ich powierzchni.
pozostałe narzędzia
Gdy trudne warunki eksploatacji wymagają od was częstej wymiany linek, opłaca się zainwestować w profesjonalne obcinaczki (1). Dobór pozostałych narzędzi jest uzależniony od standardów mocowań i rozwiązań zastosowanych w waszym rowerze. Jeśli posiadacie korby wciskane na oś, musicie zaopatrzyć się w odpowiedni ściągacz (2). Gdy wasze piasty oparte są na konusach i kulkach, nie obejdzie się bez stosownych kluczy (3). Nawet tak trywialne elementy jak pedały mogą wymagać specjalnego, wąskiego klucza 15 mm (4).
smary i środki pielęgnacyjne
Warto również zaopatrzyć się w kilka produktów, które pomogą zadbać o właściwą prezencję roweru. Podstawą jest dobry smar i odtłuszczacz. Dzięki nim poradzicie sobie zarówno z piszczącymi hamulcami jak i łańcuchem. Tubka smaru stałego dopełni podstawowy zestaw serwisowy. Kwestia kosmetyków do mycia roweru jest mocno uzależniona od warunków, jakimi dysponujecie. Jeśli macie możliwość umycia roweru pod bieżącą wodą, śmiało zaopatrzcie się w pełny zestaw płynów i szczotek – na pewno odczujecie różnicę w stosunku do poczciwego płynu do mycia naczyń.