Słoneczni wojownicy

Już na początku sezonu ambitni kolarze prezentują piękną opaleniznę. Co prawda jedynie na twarzy, przedramionach i podudziach, ale za to kontrast między odkrytymi i osłoniętymi miejscami świetnie obrazuje zmagania skóry z promieniami słońca.

Tekst: lek. med. Bartosz Ćwiąkała

Kolarstwo należy do dyscyplin o dużym stopniu narażenia na promieniowanie ultrafioletowe (UV). Przekonujące dane świadczą, że trzy główne nowotwory skóry, tzn. rak podstawnokomórkowy, rak kolczystokomórkowy i czerniak, są związane z ekspozycją na UV. Do czynników ryzyka należy też jasna karnacja skóry, znamiona barwnikowe i przebyte epizody oparzeń słonecznych. Związane z wysiłkiem intensywne pocenie się dodatkowo uwrażliwia skórę na promieniowanie UV, zwiększając ryzyko oparzenia słonecznego. Pewien wpływ na częstość występowania nowotworów skóry może też mieć wywoływany przez intensywny trening fizyczny spadek wydolności układu odpornościowego. Podatność skóry na podrażnienia zwiększy się też, gdy dopuścimy do odwodnienia organizmu. Objawy oparzenia pojawiają się w czasie od kilku godzin do 2 dni po nadmiernej ekspozycji na słońce. Powstały rumień i obrzęk skóry, czasem z towarzyszącymi pęcherzami, może być bardzo bolesny. Stan zapalny ustępuje stopniowo w ciągu następnych kilku dni, kończąc się często obfitym złuszczaniem naskórka.

Częste błędy

Pokutuje przekonanie, że celowe podrażnienie skóry przez nadmierną ekspozycję na słońce przyspieszy opalanie i przygotuje ją na następne słoneczne dni. Tymczasem już pojedyncze oparzenie słoneczne zwiększa ryzyko nowotworów skóry. Najczęstsze błędy: 1. Często stosujemy zbyt małą ilość kremu z filtrem UV, nie uzupełniamy jego dawki co około 2 godziny i po intensywnym spoceniu. 2. Notorycznie zaniedbujemy partie skóry osłonięte cienkim ubraniem, podczas gdy ich stopień ochrony przed UV jest nierzadko symboliczny. 3. Nawet w pochmurny dzień promieniowanie UV może być groźne, jeśli czas ekspozycji zostanie wydłużony do kilku godzin, o co w przypadku kolarstwa nietrudno.

Złudna ochrona

Pierwotną funkcją preparatów z filtrami UV była ochrona skóry przed oparzeniem słonecznym. Gdy potwierdzono związek między oparzeniami a wyższym ryzykiem nowotworów skóry, wydawało się logiczne, że dostępne preparaty mogą to ryzyko zmniejszyć i wydłużyć czas bezkarnych kąpieli słonecznych. Tymczasem blokery UV bezsprzecznie chronią przed dotkliwymi oparzeniami słonecznymi, ale jednocześnie nie wykazano, by wyraźnie redukowały odległe ryzyko rozwoju najgroźniejszego nowotworu skóry, czerniaka. Mechanizm jego powstania nie jest jeszcze w pełni znany. Nie można więc lekceważyć konieczności ograniczenia całkowitej ekspozycji na słońce poprzez przesunięcie aktywności na godziny ranne i popołudniowe, stosowanie fizycznej osłony przed słońcem i odpowiedniego ubioru. Pamiętajmy, że czerniak może też lokalizować się w obrębie oka, więc kluczowe znaczenie ma stosowanie dobrej jakości okularów przeciwsłonecznych.

Mądry po szkodzie

W przypadku wystąpienia oparzenia słonecznego możliwości skutecznej terapii są znacznie ograniczone. Nawet silnie działające kortykosteroidy nie mają istotnego wpływu na przebieg gojenia tych uszkodzeń skóry, podobnie jak leki przeciwhistaminowe lub preparaty nawilżające i natłuszczające (emolienty), a także wyciągi roślinne, np. z aloesu. Ból związany z oparzeniem można złagodzić doustnymi środkami przeciwbólowymi opartymi na paracetamolu lub ibuprofenie. Nieprzyjemne doznania zmniejsza schłodzenie skóry (zimny okład) lub zastosowanie balsamów nawilżających z dodatkiem mentolu. Najbardziej rozsądna i najskuteczniejsza jeszcze raz okazuje się profilaktyka! Aby zwiększyć skuteczność ochrony, rekomenduje się podwójną aplikację kremów z filtrem. Pozwala to uzyskać bardziej równomierne pokrycie skóry i osiągnięcie zalecanego stopnia ochrony przed UV. Nałóż krem co najmniej 30 min przed ekspozycją na słońce, nie pomijając uszu, nosa, a u osób krótko ostrzyżonych lub łysych także głowy! Chyba że chcesz utrwalić na skórze fantazyjny wzór otworów wentylacyjnych kasku…

top 3

Czytaj więcej

Jeździj jak zawodowcy i zabezpiecz swój telefon na rowerze – uchwyt do telefonu na rower marki RokForm

Czytaj więcej

Filmy

Wybór redakcji

Czytaj więcej

Jeździj jak zawodowcy i zabezpiecz swój telefon na rowerze – uchwyt do telefonu na rower marki RokForm

Czytaj więcej
comments powered by Disqus

Informuj mnie o nowych artykułach