Ukłucie w płatek ucha i już niechciany produkt rozkładu glukozy, kwas mlekowy, zmienia się w szpiega naszego własnego ciała, dostarczając informacji o poziomie wytrenowania. Aby jednak zrozumieć, jaką niesie z sobą wiadomość, trzeba wiedzieć, jak czytać wykresy. W 1976 r. pierwsze monitory pracy serca zaczęły „upominać”, czy też zachęcać sportowców do zmiany intensywności treningu. Nagle na wyświetlaczu, obok prędkości i odległości, pojawiała się dodatkowa cyferka. Najpierw trzeba było jednak wiedzieć, o czym świadczą pozostałe liczby i wartości. Od tamtego momentu opracowano wiele metod testowych (przebiegających zarówno w warunkach naturalnych, jak i laboratoryjnych), wspomagających badania poziomu wytrenowania sportowca. Alois Mader, naukowiec zajmujący się sportem, w tym samym 1976 r. stworzył podwaliny metody umożliwiającej opracowanie wykresu aerobowo-anaerobowego za pomocą pomiaru mleczanu. Obecnie fachowcy w zasadzie zgadzają się, że nie ma lepszej i bardziej praktycznej metody niż pomiar mleczanu, jeśli chce się formułować zalecenia treningowe. Ser w nogach Na jakie pytania przynosi odpowiedzi diagnostyka oparta na badaniach stężenia mleczanu we krwi? Bierze ona pod lupę gospodarkę zasobami energetycznymi, co oznacza, że bada zależność między pracą i energią potrzebną do jej wykonania (ponieważ każdy ruch pociąga za sobą wydatkowanie energii). Aby energia mogła zostać uwolniona, człowiek musi spalić pożywienie lub też zapasy organizmu, a do tego z kolei potrzebuje tlenu (musi oddychać). Jeśli jednak oddech przestaje wystarczać, w potrzebie organizm ucieka się do triku – uruchamia inny rodzaj przemiany materii w oparciu o węglowodany, podpatrzony u mikroorganizmów, fermentację kwasu mlekowego. Pozostaje po niej w mięśniach nic innego jak kwaśniejące mleko. Zbiera się go tym więcej, im gorsze jest zaopatrzenie organizmu w tlen i im bardziej obciążone mięśnie. Ciąg dalszy w numerze 9(10)/2003